وقتی به بازارهای مالی نگاه میکنیم، بیشتر افراد به دنبال کشف الگوهایی هستند که بتواند به آنها در پیشبینی قیمتها کمک کند. یکی از جالبترین و در عین حال مرموزترین نظریهها در این زمینه، نظریه گن (Gann Theory) است. این نظریه توسط معاملهگری به نام ویلیام دی. گن (W.D. Gann) در اوایل قرن بیستم مطرح شد. گن اعتقاد داشت که قیمت و زمان دو عامل اساسی در بازار هستند و اگر بتوان بین این دو هماهنگی پیدا کرد، میتوان حرکات آیندهی بازار را پیشبینی کرد.
در این متن، با زبان ساده توضیح میدهیم که نظریه گن چیست، چگونه با هندسه و زمان کار میکند، و چطور میتواند برای معاملهگران مفید باشد.
گن چه میگوید؟
گن بر این باور بود که بازار بر اساس الگوهای تکرارشونده حرکت میکند. او به جای اینکه فقط به قیمت نگاه کند، زمان را هم به عنوان یک عنصر بسیار مهم در تحلیلهایش وارد کرد. به همین دلیل، نظریه گن به تحلیل هندسیِ حرکات قیمت در بستر زمان معروف است.
او معتقد بود که همانطور که طبیعت بر اساس قوانین ریاضی و هندسی عمل میکند، بازارها نیز میتوانند تحت تأثیر همین اصول قرار گیرند.
ابزارهای اصلی نظریه گن
گن برای تحلیل بازار از ابزارهای مختلفی استفاده میکرد. در اینجا چند ابزار اصلی را معرفی میکنیم:
1- زوایای گن (Gann Angles)
یکی از معروفترین ابزارهای گن، زاویه 45 درجه است که به آن خط 1×1 نیز میگویند. این زاویه نشان میدهد که قیمت و زمان با سرعت مساوی حرکت میکنند. گن زاویههای دیگری هم داشت مثل 2×1 (قیمت 2 برابر سریعتر از زمان حرکت میکند) یا 1×2 (زمان 2 برابر سریعتر از قیمت حرکت میکند).
اگر قیمت بالای خط 1×1 باشد، روند صعودی قوی است و اگر پایین آن باشد، روند نزولی خواهد بود.
2-مربع گن (Gann Square)
گن از یک ساختار مربعی استفاده میکرد که در آن قیمت و زمان به شکل متقارن تنظیم میشدند. او باور داشت که نقاطی خاص در این مربعها، نقاط برگشتی بازار را نشان میدهند.
3- چرخههای زمانی
گن همچنین به دورههای زمانی تکراری یا چرخهها توجه زیادی داشت. او بر این باور بود که بازار در بازههای زمانی خاص (مثلاً هر 30، 60 یا 90 روز) تمایل به تغییر روند دارد. بنابراین، زمان در کنار قیمت میتواند به ما بگوید که چه زمانی بازار احتمالاً تغییر جهت خواهد داد.
هندسه و زمان؛ چطور به کمک معاملهگر میآیند؟
تصور کنید که بازار مثل یک ساعت بزرگ است. همانطور که عقربههای ساعت طبق نظم خاصی حرکت میکنند، قیمتها هم ممکن است طبق الگوهایی قابل پیشبینی بالا و پایین بروند. گن از اشکال هندسی (مثل مربع و مثلث) استفاده میکرد تا نقاط مهم بازار را شناسایی کند. برای مثال:
وقتی قیمت به یک خط زاویهای خاص برسد، ممکن است آنجا حمایت یا مقاومت شکل بگیرد.
یا وقتی یک چرخه زمانی کامل شد، احتمال تغییر روند وجود دارد.
آیا گن هنوز کاربرد دارد؟
با وجود اینکه نظریه گن بیش از 100 سال قدمت دارد، هنوز هم معاملهگران زیادی از آن استفاده میکنند. البته این نظریه ساده نیست و برای تسلط کامل بر آن، نیاز به تمرین و درک عمیق از ریاضیات و هندسه دارید.
اما برای شروع، شما میتوانید از ابزارهایی مثل Gann Fan (بادبزن گن) در پلتفرمهای تحلیلی مانند TradingView یا MetaTrader استفاده کنید تا به صورت بصری ببینید که زوایا چگونه رفتار قیمت را پیشبینی میکنند.
نظریه گن یک روش خاص برای تحلیل بازار است که تأکید زیادی روی ارتباط بین قیمت و زمان دارد. با استفاده از زوایا، چرخههای زمانی و اشکال هندسی، گن تلاش میکرد الگوهای پنهان در بازار را کشف کند.
اگرچه این نظریه برای بسیاری پیچیده به نظر میرسد، اما با تمرین و دقت، میتوانید آن را به یکی از ابزارهای کاربردی خود در معاملهگری تبدیل کنید. فراموش نکنید که هیچ روشی در بازار 100 درصد دقیق نیست، اما داشتن درک بهتری از رفتار بازار میتواند شانس موفقیت شما را بالا ببرد.
