سلب حق تقدم چیست؟

یکی از روش‌های افزایش سرمایه، افزایش سرمایه به روش سلب حق تقدم یا صرف سهام است. در این روش، شرکت سهام خود را از طریق پذیره‌نویسی و با قیمتی بیش از قیمت اسمی در بازار به فروش می‌رساند. سپس تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی را یا به حساب اندوخته منتقل می‌کند یا در ازای آن، به سهامداران سابق شرکت، سهام جایزه تخصیص می‌دهد.

این روش درواقع به معنای افزایش سرمایه با سلب حق تقدم از سهامداران فعلی شرکت و عرضه عمومی سهام جدید در بازار سرمایه است. به عبارت دیگر، در این روش اولویتی برای سهامداران فعلی برای شرکت در افزایش سرمایه وجود ندارد و سهام جدید، از طریق پذیره‌نویسی در مدت کوتاهی در بازار به فروش می‌رسد.

نحوه تعیین قیمت سهام در پذیره نویسی عمومی
قیمت سهم در عرضه عمومی با توجه به بررسی‌های کارشناسی و روند حاکم بر بازار تعیین شده و در مجمع عمومی شرکت یا هیات مدیره شرکت، تصویب می‌شود.
فرض کنید قیمت پذیره نویسی 500 تومان باشد،500تومان را از 100 تومان(ارزش اسمی هر سهم) کم میکنیم و عدد 400 تومان به دست می آید که به این مابه التفاوت صرف سهام می گوییم.
نحوه استفاده از صرف سهام
مطلبق قوانین بازار سرمایه صرف سهام ايجاد شده با تصميم مجمع عمومی فوق العاده می‌تواند به اندوخته منتقل گردد يا در ازاي آن، سهام جديد (سهام جايزه) به صاحبان سهام سابق تعلق گيرد، که در ایران معمولا روش دوم را استفاده می کنند.
مثال
فرض کنید سرمایه فعلی شرکتی 100 میلیارد تومان است و تعداد سهام آن 1 میلیارد سهم.
این شرکت میخواهد 50 میلیارد تومان(50 درصد) از طریق سلب حق تقدم افزایش سرمایه بدهد، قیمت تعیین شده برای پذیره نویسی 500 تومان اعلام شده است پس باید 100 میلیون سهم منتشر کند  
100،000،000=500÷50،000،000،000
از محل فروش حق تقدم های جدید 50 میلیارد تومان منابع جذب شده است اما 40 میلیارد تومان آن به عنوان صرف سهام ایجاد شده شناخته می شود که به نسبت سرمایه قبلی شرکت به سهامداران قبلی سهام جایزه داده میشود، بنابراین:
400=500-100 
40،000،000،000=400*100،000،000  صرف سهام ایجاد شده
40%=100،000،000،000÷40،000،000،000 درصد افزایش سرمایه بدست آمده برای سهامداران قبلی شرکت
همانگونه که مشاهده میکنید به سهامداران فعلی شرکت 40درصد سهام اضافه شد درصورتیکه افزایش سرمایه شرکت 50 درصد بود دلیل این موضوع ماهیت این مدل افزایش سرمایه است؛ "سلب حق تقدم از سهامداران فعلی" که به عنوان یکی از معایب این مدل افزایش سرمایه شناخته می شود.

مزایای افزایش سرمایه از محل صرف سهام با سلب حق تقدم
ورود منابع جدید به شرکت
افزایش تعداد سهام شناور شرکت
کاهش فرآیند زمانی افزایش سرمایه (نسبت به افزایش سرمایه از محل صرف سهام با حفظ حق تقدم)
معافیت مالیاتی