احتمالا پیش از آغاز بازار و در پیش گشایش مشاهده کرده اید که حجم های متفاوتی از سفارش های خرید و فروش در یک نماد با قیمت یکسان در سامانه وجود دارد و گاهاً این قیمت تغییر نیز میکند.شاید فکر کنید که همه این سفارش ها با همان قیمتی که مشاهده میکنید توسط سرمایه گذاران وارد سامانه معاملات شده است اما اینگونه نیست و معمولا قیمتی که شما مشاهده میکنید میانگینی از قیمت سفارش هایی است که خریداران و فروشندگان ارسال کرده اند که به آن قیمت تئوریک یا اصطلاحا قیمت مچینگ می گویند.
قیمت تئوریک نقش مهمی در معاملات روزانه دارد. قیمت تئوریک در مرحله پیش‌گشایش به صورت پویا محاسبه می‌شود و برای تعیین قیمت حراج آغازین و حراج پایانی کاربرد دارد.
قیمت تئوریک چطور محاسبه می‌شود؟
قیمت تئوریک همان قیمتی است که در طول جلسه پیش گشایش به صورت پیوسته محاسبه شده و با عنوان قیمت تئوریک گشایش برای عموم منتشر می‌شود.
سازوکار مورد استفاده برای تعیین قیمت تئوریک در جلسات پیش گشایش، حراج آغازین، پایش پایانی، حراج پایانی و سایر حراج‌های تک قیمتی مورد استفاده در بورس اوراق بهادار یکسان و به شرح زیر است:
1-در صورتی که تنها یک قیمت دارای بیشترین حجم قابل معامله باشد، قیمت تئوریک گشایش برابر قیمتی است که در آن بیشترین حجم ورقه‌ی بهادار قابل معامله شود.
۲- در صورتی که بیش از یک قیمت دارای بیشترین حجم قابل معامله باشد، قیمتی است که در آن حداقل تفاوت میان حجم خرید و فروش وجود دارد. به عبارت دیگر، قیمتی که با حجم معاملاتی یکسان، حداقل مقدار اجرا نشده را داشته باشد.
۳- در صورتی که بیش از یک قیمت دارای بیشترین حجم قابل معامله باشد و قیمت‌ها با حجم و سفارش‌های اجرا نشده یکسان باشند، نزدیکترین قیمت با قیمت پایانی روز قبل به عنوان قیمت تئوریک گشایش در نظر گرفته می‌شود.
۴- در صورتی که بیش از یک قیمت دارای بیشترین حجم قابل معامله باشد و سه مورد بالا برای آنها یکسان باشد، بالاترین قیمت انتخاب می‌شود.
پس از پایان مرحله پیش گشایش، حراج آغازین بر اساس آخرین قیمت تئوریک گشایش انجام می‌شود. در این مرحله، به محض اعلام قیمت تئوریک گشایش، سفارش‌های مشمول قیمت تئوریک با یکدیگر منطبق شده و معامله می‌شوند.
