بازار بدهی یکی از زیرمجموعه‌های بازارهای مالی (بازار سرمایه، بازار پول و بازار کالا) است، در بازار بدهی یا همان بازار اوراق با درآمد ثابت، سرمایه‌گذاران با خرید اوراق مالی، در واقع به دولت یا شرکت‌ها وام می‌دهند و در ازای آن، سودی مشخص و از پیش تعیین‌شده دریافت می‌کنند. یکی از تصمیم‌های اساسی در این بازار، انتخاب میان اوراق کوتاه‌مدت و اوراق بلندمدت است؛ دو گروه از ابزارهای مالی که از نظر مدت‌زمان سررسید، میزان ریسک و هدف سرمایه‌گذاری تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند.
اوراق کوتاه‌مدت به ابزارهایی گفته می‌شود که سررسید آن‌ها معمولاً کمتر از یک سال است و بیشتر در بازار پول معامله می‌شوند. این اوراق از نوسانات قیمتی محدودی برخوردارند و برای سرمایه‌گذارانی مناسب‌اند که به‌دنبال حفظ نقدینگی، بازدهی قابل پیش‌بینی و ریسک پایین هستند. در مقابل، اوراق بلندمدت معمولاً دارای سررسیدی بیش از سه تا پنج سال‌اند و در بازار سرمایه یا همان بازار بدهی بلندمدت معامله می‌شوند. این اوراق برای سرمایه‌گذارانی جذاب‌اند که دید بلندمدت دارند و مایل‌اند نرخ سود ثابتی را در افق زمانی طولانی‌تر قفل کنند تا از نوسانات کوتاه‌مدت بازار در امان بمانند.
در شرایط متفاوت اقتصادی، چگونه تغییر نرخ بهره و سطح تورم بر انتخاب میان اوراق کوتاه‌مدت و بلندمدت تأثیر می‌گذارد؟
در دوره‌هایی که نرخ بهره صعودی است و سیاست‌های انقباضی اجرا می‌شود، اوراق کوتاه‌مدت گزینه‌ای هوشمندانه‌ترند؛ زیرا با افزایش نرخ‌ها، ارزش اوراق بلندمدت کاهش می‌یابد و سرمایه‌گذار می‌تواند در سررسید، سرمایه خود را در اوراق جدید با بازده بالاتر تجدید کند. در مقابل، هنگامی که چشم‌انداز سیاست‌های پولی انبساطی و کاهش نرخ بهره وجود دارد، اوراق بلندمدت جذابیت بیشتری دارند؛ چرا که تثبیت نرخ سود فعلی، سرمایه‌گذار را از افت بازده آینده و نوسانات بازار ثانویه مصون می‌سازد.
در شرایط تورمی و پرنوسان، انعطاف اوراق کوتاه‌مدت برتری دارد، اما در اقتصادهای باثبات و کم‌تورم، اوراق بلندمدت به‌دلیل بازدهی پایدار و قابل پیش‌بینی، انتخابی مطمئن‌ترند. در نهایت، تشخیص هوشمندانه مسیر نرخ بهره و تورم، کلید انتخاب صحیح میان این دو نوع اوراق است.
نتیجه‌گیری
انتخاب میان اوراق کوتاه‌مدت و بلندمدت، تصمیمی وابسته به زمان، شرایط اقتصادی و اهداف شخصی سرمایه‌گذار است.
در دوره‌هایی که نرخ بهره در حال افزایش و تورم ناپایدار است، اوراق کوتاه‌مدت گزینه‌ای مطمئن‌تر به شمار می‌آیند. در مقابل، زمانی که اقتصاد از ثبات برخوردار است و انتظار کاهش نرخ بهره وجود دارد، اوراق بلندمدت می‌توانند بازدهی بالاتر و درآمدی پایدارتر فراهم کنند.
در نهایت، بهترین رویکرد، ترکیب هوشمندانه‌ای از هر دو نوع اوراق است تا سرمایه‌گذار از تعادل میان بازده، ریسک و نقدشوندگی بهره‌مندشود.
